Zarządzanie ciepłem w pojazdach wyścigowych: doświadczenie DENSO
W niedawnym filmie wyprodukowanym we współpracy z Toyota Gazoo Racing, który można obejrzeć tutaj, DENSO – jeden z wiodących światowych producentów części OE – pokazuje w jaki sposób pomaga zapewnić najlepsze osiągi samochodu rajdowego Toyota Yaris, który musi sobie radzić z ekstremalnymi temperaturami i różnymi rodzajami nawierzchni, na których odbywają się wyścigi.
„Zarządzanie ciepłem jest zawsze szukaniem równowagi pomiędzy różnymi zakresami temperatur, wysokości i innymi czynnikami, które trzeba wziąć pod uwagę w sportach wyścigowych” – mówi dyrektor techniczny Toyota Gazoo Racing, Tom Fowler. „Naszym celem jest więc opracowanie samochodu z minimalną liczbą różnych części, które ze względu na przepisy techniczne będą mogły być dostosowane do wszystkich warunków, z którymi spotkamy się na niezwykle zmiennych odcinkach specjalnych przez cały sezon”.
Z tego powodu rozwiązanie nie powstało z dnia na dzień. Prace nad nim rozpoczęły się podczas Rajdu Meksyku w 2017 roku, gdzie głównym wyzwaniem stojącym przed zespołem i jego partnerami – w tym inżynierami DENSO – było przezwyciężenie poważnych problemów z przegrzewaniem się samochodu.
To wyzwanie zacieśniło współpracę pomiędzy zespołami Toyoty i DENSO. Dzięki wiedzy technicznej inżynierów DENSO udało się opracować niezbędne rozwiązanie, które umożliwiło kierowcom Toyoty powrót do wyścigu.
W kolejnych latach znaczna część prac rozwojowych odbywała się w ośrodku badawczo-rozwojowym DENSO Thermal Systems we Włoszech, gdzie inżynierowie mogli korzystać z pełnowymiarowego tunelu aerodynamicznego, którego warunki termiczne można dowolnie zmieniać, tak aby symulowały np. intensywne zimno Finlandii lub bezlitosne upały Sahary.
„W samochodzie rajdowym mamy wiele systemów wytwarzających ciepło, które należy rozproszyć, tak aby wszystkie komponenty samochodu mogły pracować w optymalnej temperaturze. Systemy te muszą działać niezawodnie, z maksymalną wydajnością” – podkreśla Tom Fowler.
W 2022 r. presja związana z zarządzaniem temperaturą stała się jeszcze większa, ponieważ proces ten wymaga również chłodzenia złożonego, hybrydowego układu napędowego pojazdu. Konieczne jest takie zarządzanie wewnętrznym przepływem powietrza, by uzyskać maksymalną wydajność, ponieważ utrzymanie akumulatora w odpowiedniej temperaturze – niezależnie od temperatury otoczenia – jest kluczem do maksymalizacji wydajności.
„Chłodzenie bardzo mocnego silnika spalinowego w połączeniu z hybrydowym układem napędowym to coś, czym zajmujemy się każdego dnia” – mówi Matteo Biglia, dyrektor R&D w DENSO Thermal Systems we Włoszech, „ale jak zapewnić tak dużą moc chłodzenia w tak ograniczonej przestrzeni? W takich przypadkach jesteśmy naprawdę zmuszeni szukać nowych rozwiązań, które następnie możemy przekształcić w bardziej kompaktowe, wydajne i lżejsze zastosowania dla pojazdów produkowanych masowo”.
Norio Aoki, kierownik projektu w Toyota Gazoo Racing, podsumowuje te zbiorowe wysiłki w prostym, ale mocnym oświadczeniu: „Wierzymy, że jest to okazja do ciągłego rozwoju i szukania coraz lepszych rozwiązań. Jeśli uważamy, że opracowaliśmy najlepszą konfigurację, to naszym kolejnym krokiem jest szukanie jeszcze lepszej!”.
„Współpraca inżynierów DENSO i zespołu Toyoty Gazoo Racing jest odzwierciedleniem poziomu zaangażowania, jakie DENSO jako korporacja wkłada w swoje relacje biznesowe i rozwój produktów” – wyjaśnia Fatiha Laauich, Pan European Strategic Marketing Manager w DENSO Europe.
„Ten profesjonalizm i zaangażowanie w jakość OE przekładają się na program części DENSO dla rynku wtórnego, dzięki czemu mechanicy i warsztaty z niezależnego sektora usług i napraw mogą mieć pełne zaufanie do naszych części zamiennych dostarczanych przez dystrybutorów DENSO w całej Europie”.